Bác sĩ nội trú: Tổng quan kiến thức liên quan chuyên sâu đầy đủ

Học Bác sĩ nội trú là bước quan trọng giúp các Bác sĩ rèn luyện chuyên môn sâu và kinh nghiệm thực hành tại bệnh viện. Vậy, Bác sĩ nội trú là gì? Quy trình đào tạo như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có thể chuẩn bị tốt hơn cho con đường phát triển chuyên môn của mình.

Bác sĩ nội trú là gì? Đặc điểm của Bác sĩ nội trú

Để hiểu vì sao chương trình nội trú được xem là con đường đào tạo danh giá và khắt khe nhất trong ngành Y, trước hết chúng ta cần nắm rõ khái niệm Bác sĩ nội trú và những đặc điểm nổi bật của họ.

Các Bác sĩ nội trú dưới sự hướng dẫn của Bác sĩ trưởng khoa bệnh viện

Bác sĩ nội trú là gì?

Bác sĩ nội trú (Resident) là Bác sĩ đã tốt nghiệp Bác sĩ đa khoa và trúng tuyển kỳ thi nội trú để tiếp tục đào tạo chuyên sâu trong bệnh viện. Trong khoảng thời gian này, họ sẽ được đào tạo theo hình thức thực hành lâm sàng trực tiếp (vừa học vừa làm) dưới sự hướng dẫn của các Bác sĩ giàu kinh nghiệm tại các bệnh viện tuyến đầu.

Bằng Bác sĩ nội trú là một trong những bằng cấp có giá trị cao nhất trong đào tạo sau Đại học ngành Y tại Việt Nam. Chương trình đào tạo Bác sĩ nội trú vô cùng khắt khe và ưu tiên thực hành.

Đặc điểm của Bác sĩ nội trú

• Phần lớn thời gian học gắn liền với thực hành lâm sàng, trực tiếp khám – điều trị bệnh nhân tại bệnh viện;
• Cường độ làm việc cao, thường xuyên phải trực đêm, tham gia cấp cứu, theo dõi bệnh nhân liên tục;
• Học tập và làm việc dưới sự hướng dẫn của các Bác sĩ đầu ngành, giàu kinh nghiệm ở các bệnh viện lớn;
• Có kiến thức vững và khả năng chịu áp lực bởi kỳ thi nội trú có tính cạnh tranh cao và sàng lọc rất khắt khe;
• Kinh nghiệm lâm sàng nhiều, có tay nghề thực hành tốt, kỹ năng xử lý tình huống lâm sàng sắc bén sau khi kết thúc quá trình đào tạo;
• Cơ hội nghề nghiệp rộng mở, dễ dàng ứng tuyển vào các vị trí quan trọng tại bệnh viện, tham gia giảng dạy hoặc theo đuổi chuyên khoa sâu.

Điều kiện để trở thành Bác sĩ nội trú

Để tham gia chương trình đào tạo Bác sĩ nội trú, bạn cần đáp ứng các điều kiện cơ bản sau:

• Tốt nghiệp Bác sĩ đa khoa loại khá trở lên tại các trường Đại học Y Dược được công nhận;
• Không vi phạm quy chế đào tạo;
• Điểm học tập và thực tập lâm sàng tốt;
• Sức khỏe tốt và có khả năng chịu áp lực.
• Không trong thời gian bị kỷ luật hoặc hạn chế về chuyên môn theo quy định của Bộ Y tế và Bộ GD&ĐT.
• Một số cơ sở có thể yêu cầu không quá tuổi nhất định hoặc hạnh kiểm loại tốt.

Các chuyên ngành của Bác sĩ nội trú

Chương trình đào tạo Bác sĩ nội trú được chia thành nhiều chuyên ngành khác nhau để giúp Bác sĩ phát triển chuyên sâu trong lĩnh vực mình theo đuổi. Các chuyên ngành có thể thay đổi tùy theo từng trường Đại học Y và chỉ tiêu tuyển sinh mỗi năm. Một số chuyên ngành nội trú phổ biến có thể kể đến như:

• Nội khoa: Nội tim mạch, nội hô hấp, nội tiết, tiêu hóa,…
• Ngoại khoa: Ngoại tổng quát, ngoại chấn thương chỉnh hình, ngoại thần kinh,…
• Sản – Phụ khoa;
• Nhi khoa;
• Gây mê – Hồi sức;
• Chẩn đoán hình ảnh (X-quang, CT, MRI, siêu âm);
• Tai – Mũi – Họng;
• Răng – Hàm – Mặt;
• Mắt (Nhãn khoa);
• Da liễu;
• Huyết học – Truyền máu;
• Y học cổ truyền.

Quy trình và thời gian đào tạo Bác sĩ nội trú

Chương trình đào tạo Bác sĩ nội trú được xây dựng theo hướng thực hành tại bệnh viện là chính. Điều này giúp các Bác sĩ rèn luyện chuyên môn trong môi trường thực tế đầy áp lực và sự giám sát chặt chẽ.

Bác sĩ nội trú thăm khám bệnh nhân tại bệnh viện

Quy trình đào tạo Bác sĩ nội trú

Bước 1: Thi tuyển đầu vào

Các học viên tham gia kỳ thi nội trú gồm các môn cơ sở và lâm sàng theo quy định của từng trường Đại học Y.

Bước 2: Xếp chuyên ngành và phân công bệnh viện

Sau khi trúng tuyển, Bác sĩ được phân công về khoa và bệnh viện thực hành tương ứng với chuyên ngành đã chọn.

Bước 3: Đào tạo lâm sàng chuyên sâu

Các Bác sĩ sẽ trực tiếp tham gia khám, điều trị, theo dõi bệnh nhân. Theo đó, mọi công việc sẽ dưới sự hướng dẫn và giám sát của Bác sĩ hướng dẫn, Bác sĩ trưởng khoa và giảng viên bộ môn. Ngoài ra, các bạn sẽ tham dự hội chẩn, báo cáo ca bệnh, trực cấp cứu và trực đêm.

Bước 4. Đào tạo lý thuyết song song

Ngoài thực hành, các Bác sĩ nội trú vẫn tham gia các buổi giảng lý thuyết, hội thảo khoa học và cập nhật chuyên môn theo chương trình của trường.

Bước 5: Nghiên cứu khoa học và luận văn tốt nghiệp

Thông qua các kinh nghiệm và kiến thức thực tế đã tiếp thu được, cuối khóa học viên sẽ hoàn thành đề tài nghiên cứu và bảo vệ luận văn nội trú.

Bước 6: Kiểm tra – đánh giá cuối khóa

Hội đồng đánh giá gồm Bác sĩ hướng dẫn, trưởng khoa và bộ môn đào tạo sẽ chấm thi lý thuyết, thực hành và xem xét năng lực lâm sàng cũng như đạo đức nghề nghiệp của học viên.

Thời gian đào tạo Bác sĩ nội trú

Tùy từng chuyên ngành và quy định từng trường mà thời gian đào tạo Bác sĩ nội trú sẽ có sự khác biệt. Tuy nhiên, về cơ bản quá trình này sẽ kéo dài khoảng 3 năm. Ngoài ra, với một số chuyên ngành đặc thù thì thời gian đào tạo có thể kéo dài hơn. Sau khi hoàn thành chương trình, học viên sẽ được cấp Bằng Bác sĩ nội trú và có giá trị cao trong ngành.

Công việc của Bác sĩ nội trú gồm những gì?

Trong suốt thời gian đào tạo, Bác sĩ nội trú không chỉ học lý thuyết mà còn đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ lâm sàng quan trọng. Cụ thể như sau:

• Tham gia thăm khám, lập kế hoạch điều trị cho bệnh nhân dưới sự hướng dẫn của Bác sĩ hướng dẫn;
• Trực cấp cứu, trực đêm, xử lý các tình huống khẩn cấp, hỗ trợ phẫu thuật hoặc thủ thuật khi cần;
• Theo dõi diễn biến bệnh, cập nhật hồ sơ bệnh án, đề xuất hướng điều trị tiếp theo và chăm sóc bệnh nhân hằng ngày;
• Tham gia hội chẩn và báo cáo ca bệnh trong các buổi giao ban, hội chẩn liên khoa;
• Thực hiện kỹ thuật và thủ thuật chuyên môn tùy theo chuyên ngành đăng ký học;
• Thu thập số liệu, viết bài báo và hoàn thiện luận văn nội trú;
• Hỗ trợ và hướng dẫn sinh viên thực tập tại khoa trong phạm vi cho phép.

Ưu điểm và hạn chế khi theo học Bác sĩ nội trú

Chương trình nội trú mang lại nhiều lợi thế cho các Bác sĩ nhưng đồng thời cũng đòi hỏi sự hy sinh lớn về nhiều mặt. Dưới đây là những ưu – nhược điểm khi theo học Bác sĩ nội trú để các bạn có thể tham khảo:

Ưu điểm

• Được thực hành liên tục tại bệnh viện tuyến đầu giúp Bác sĩ nội trú tích lũy kinh nghiệm thực tế nhanh và nâng cao trình độ chuyên môn;
• Được đào tạo bởi đội ngũ chuyên gia đầu ngành là các Bác sĩ giỏi, trưởng khoa, phó khoa của bệnh viện;
• Được ưu tiên tuyển dụng vào bệnh viện lớn, viện trường hoặc vị trí quan trọng trong khoa;
• Bằng cấp có giá trị cao về tính thực hành.
• Là nền tảng vững để học lên chuyên khoa sâu như CKII, Thạc sĩ, Tiến sĩ hoặc tham gia các khóa đào tạo quốc tế.

Hạn chế

• Áp lực và cường độ làm việc rất lớn do phải trực đêm nhiều, tiếp xúc ca nặng với trách nhiệm cao;
• Thu nhập khi còn là học viên khá thấp bởi mức hỗ trợ không cao so với khối lượng công việc thực hiện;
• Thời gian đào tạo dài (thường khoảng 3 năm) khiến cho thời gian đi làm chính thức chậm hơn so với bạn bè học các nghề khác;
• Kỳ thi nội trú rất khó, tỷ lệ cạnh tranh cao, đòi hỏi học viên phải có học lực vững và tâm lý tốt.

Cơ hội nghề nghiệp và mức lương của Bác sĩ nội trú

Sau khi tốt nghiệp, cơ hội làm việc của Bác sĩ nội trú rất rộng mở với mức thu nhập tốt hơn so với mặt bằng chung của ngành.

Cơ hội nghề nghiệp của Bác sĩ nội trú

• Làm việc tại các vị trí quan trọng trong khoa ở các bệnh viện tuyến trung ương và tuyến tỉnh;
• Trở thành giảng viên hoặc cán bộ bộ môn tại trường Đại học Y Dược;
• Dễ dàng học lên CKII, Thạc sĩ, Tiến sĩ hoặc tham gia các khóa đào tạo quốc tế;
• Phát triển chuyên môn tại các bệnh viện tư nhân, phòng khám chất lượng cao;
• Cơ hội tham gia đề tài chuyên ngành, hội nghị khoa học và công bố quốc tế.

Mức lương tham khảo của Bác sĩ nội trú tại Việt Nam

• Trong thời gian học nội trú: Các học viên thường có trợ cấp khoảng 4–5 triệu đồng/tháng tùy bệnh viện và khu vực. Ngoài ra, các bạn có thể nhận thêm phụ cấp trực và phụ cấp ngành khoảng  2–3 triệu đồng/tháng. Như vậy, 1 tháng học viên có thể được nhận tổng cộng 6–8 triệu đồng/tháng.
• Sau khi tốt nghiệp: Bạn có thể làm việc tại các bệnh viện công với mức lương nằm trong khoảng khoảng 10–20 triệu đồng/tháng và có thể cao hơn nếu trực nhiều hoặc công tác tại bệnh viện tuyến trung ương. Ngoài ra, các Bác sĩ nội trú cũng có thể ứng tuyển vào các bệnh viện tư nhân / phòng khám quốc tế. Mức thu nhập khởi đầu ở các cơ sở này sẽ dao động khoảng 20–40 triệu đồng/tháng và thậm chí cao hơn với chuyên môn đặc thù.

Kinh nghiệm ôn thi Bác sĩ nội trú

Dưới đây là một số kinh nghiệm hiệu quả giúp tăng khả năng trúng tuyển đáng kể cho các học viên tham gia kỳ thi Bác sĩ nội trú:

• Lập kế hoạch học tập rõ ràng, thời gian ôn cụ thể cho từng môn;
• Chia nhỏ nội dung ôn tập theo từng chủ đề, ưu tiên các phần lâm sàng thường gặp;
• Sử dụng sách giáo khoa chính thức, giáo trình nội trú và các bộ đề thi năm trước để ôn tập;
• Bám sát chương trình, không học lan man, tập trung vào kiến thức thực hành lâm sàng;
• Thường xuyên làm các đề thi thử để quen dạng câu hỏi, rèn kỹ năng phân tích, xử lý tình huống;
• Sau khi làm xong, tự chấm điểm, ghi chú lỗi sai và ôn lại kiến thức còn yếu để tránh mắc phải vào lần sau;
• Học nhóm và thảo luận ca lâm sàng với các bạn cùng ôn thi để hiểu sâu, nhớ lâu và rèn kỹ năng thuyết trình ca bệnh;
• Chuẩn bị sức khỏe tốt, tránh áp lực kéo dài, giữ vững tâm lý để đạt kết quả tốt nhất;
• Không nên học lan man, quá tập trung lý thuyết mà bỏ thực hành.

Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết về Bác sĩ nội trú mà Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch đã tổng hợp. Đào tạo Bác sĩ nội trú là quá trình khắt khe nhưng qua đó học viên sẽ tích lũy được kinh nghiệm thực hành, nâng cao tay nghề và mở rộng cơ hội nghề nghiệp. Do đó, đây sẽ là lựa chọn xứng đáng cho những ai đam mê y học và muốn phát triển chuyên sâu.