Ngành điều dưỡng làm những công việc gì? Cơ hội nghề nghiệp ra sao?

Ngành điều dưỡng là một trong những ngành trực tiếp chăm sóc và hỗ trợ bệnh nhân, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong hệ thống y tế. Vậy, ngành điều dưỡng làm những công việc gì? Môi trường làm việc và cơ hội phát triển ra sao? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Ngành điều dưỡng làm những công việc gì?

Ngành điều dưỡng tập trung vào việc chăm sóc, theo dõi và hỗ trợ bệnh nhân trong quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe. Dưới đây là những công việc chính của một điều dưỡng viên để các bạn có thể tham khảo:

Ngành điều dưỡng làm những công việc gì?

Chăm sóc bệnh nhân hàng ngày

• Theo dõi các chỉ số sinh tồn của bệnh nhân định kỳ trong ngày để nắm rõ tình trạng sức khỏe cũng như phát hiện sớm các biểu hiện bất thường của người bệnh;
• Điều dưỡng sẽ hỗ trợ vệ sinh cá nhân cho những bệnh nhân không thể tự vận động hoặc tự chăm sóc sao cho an toàn và vệ sinh nhất;
• Với những bệnh nhân không thể tự ăn, điều dưỡng viên sẽ chuẩn bị khẩu phần ăn phù hợp theo chỉ định dinh dưỡng và hỗ trợ đút cho họ. Ngoài ra, điều dưỡng có thể thực hiện truyền dịch dinh dưỡng hoặc cho ăn qua ống thông dạ dày theo y lệnh của bác sĩ.

Hỗ trợ bác sĩ trong quá trình điều trị

• Chuẩn bị dụng cụ khám bệnh, sát khuẩn dụng cụ y tế, đồng thời hỗ trợ bác sĩ trong quá trình thăm khám và thực hiện các thủ thuật;
• Thực hiện tiêm thuốc, truyền dịch đúng liều lượng, đúng thời gian và đúng kỹ thuật. Bên cạnh đó, điều dưỡng phát thuốc theo chỉ định và theo dõi phản ứng của bệnh nhân sau khi dùng thuốc;
• Tiến hành lấy mẫu máu, nước tiểu hoặc các mẫu sinh học theo đúng quy trình để phục vụ quá trình chẩn đoán và theo dõi bệnh lý.

Theo dõi và ghi chép hồ sơ bệnh án

• Ghi chép lại toàn bộ tình hình sức khỏe cũng như các can thiệp đã thực hiện và phản ứng của bệnh nhân trong quá trình điều trị sau mỗi ca trực;
• Ghi lại thông tin về thời gian dùng thuốc, liều lượng, loại thuốc và các phản ứng bất thường của bệnh nhân để báo cáo kịp thời cho bác sĩ;
• Nếu phát hiện bệnh nhân có các biểu hiện bất thường phải nhanh chóng can thiệp ban đầu và lập tức báo bác sĩ để xử lý chuyên sâu.

Tư vấn và giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân

• Hướng dẫn bệnh nhân cách uống thuốc, thời gian dùng thuốc, cách bảo quản thuốc tại nhà cho bệnh nhân trước khi xuất viện;
• Tư vấn chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý cho từng bệnh nhân tùy theo bệnh lý, đồng thời khuyến khích bệnh nhân tập thể dục, nghỉ ngơi điều độ để hỗ trợ điều trị đạt hiệu quả cao nhất;
• Hướng dẫn người thân cách thay băng, vệ sinh vết thương cho bệnh nhân ăn uống. Ngoài ra, họ cần biết cách theo dõi các dấu hiệu nguy hiểm sau khi xuất viện để chăm sóc bệnh nhân hiệu quả.

Quản lý trang thiết bị y tế

• Chịu trách nhiệm kiểm tra các thiết bị y tế sao cho luôn trong tình trạng hoạt động tốt. Bên cạnh đó, cần vệ sinh và tiệt trùng dụng cụ đúng quy trình để tránh lây nhiễm chéo sau khi sử dụng;
• Theo dõi lượng tồn kho vật tư y tế để kịp thời đề xuất bổ sung sao cho luôn sẵn sàng phục vụ bệnh nhân và không làm gián đoạn quá trình điều trị.

Một số công việc khác

• Hỗ trợ trong phẫu thuật: Chuẩn bị dụng cụ mổ, hỗ trợ bác sĩ trong suốt quá trình phẫu thuật tại phòng mổ;
• Làm việc tại phòng khám, viện dưỡng lão, trường học,…: Hỗ trợ bác sĩ tại các phòng khám tư nhân, trung tâm y tế; Chăm sóc người cao tuổi trong viện dưỡng lão hoặc tham gia khám sức khỏe định kỳ cho học sinh,…
• Làm công tác hành chính: Quản lý nhân sự, sắp xếp lịch trực, chịu trách nhiệm hướng dẫn và đào tạo chuyên môn cho điều dưỡng mới. Ngoài ra, họ còn có nhiệm vụ điều hành hoạt động của tổ điều dưỡng.

Phân loại công việc theo chuyên ngành điều dưỡng

Để xác định rõ vai trò, nhiệm vụ cụ thể của điều dưỡng viên trong từng lĩnh vực chuyên sâu, ngành điều dưỡng được phân loại công việc theo từng chuyên ngành. Hãy cùng tham khảo cách phân loại phổ biến nhất trong ngành điều dưỡng ngay dưới đây tại các cơ sở, trung tâm y tế, bệnh viện, trường học…

Phân loại công việc theo chuyên ngành điều dưỡng

Điều dưỡng đa khoa

Đây là chuyên ngành chính, thực hiện chăm sóc sức khỏe cho người bệnh ở nhiều lứa tuổi và loại bệnh khác nhau. Các điều dưỡng đa khoa sẽ dõi sức khỏe, thực hiện y lệnh của bác sĩ cũng như chăm sóc thể chất và tinh thần cho bệnh nhân. Môi trường làm việc chính của họ là tại các khoa phòng như nội, ngoại, sản, nhi, cấp cứu…

Điều dưỡng nội khoa

Chuyên ngành này tập trung vào chăm sóc người bệnh mắc các bệnh lý mạn tính và cấp tính không cần can thiệp phẫu thuật. Công việc của điều dưỡng nôi khoa đòi hỏi phải theo dõi lâu dài và phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để kiểm soát bệnh tật. Ngoài ra, họ còn có nhiệm vụ chăm sóc và giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân và người nhà của người bệnh.

Điều dưỡng ngoại khoa

Nhiệm vụ chính của các điều dưỡng đa khoa là chăm sóc người bệnh trước, trong và sau các cuộc phẫu thuật. Chính vì vậy, họ cần nắm vững kiến thức vô khuẩn, kỹ thuật can thiệp và phục hồi sau mổ cho người bệnh. Theo đó, điều dưỡng ngoại khoa sẽ chuẩn bị cho bệnh nhân trước phẫu thuật, dụng cụ mổ, hỗ trợ bác sĩ trong phòng phẫu thuật và theo dõi hậu phẫu.

Điều dưỡng cấp cứu và hồi sức

Những bệnh nhân nặng, nguy kịch hoặc trong tình trạng đe dọa tính mạng sẽ được điều dưỡng cấp cứu và hồi sức đảm nhận chăm sóc. Công việc này đòi hỏi phản xạ nhanh và thành thạo thiết bị chuyên sâu vì điều dưỡng cấp cứu luôn làm việc với áp lực cao. Chính vì vậy để đảm nhận tốt nhiệm vụ tại các khoa Cấp cứu, ICU, Hồi sức tích cực thì họ phải có khả năng lý tình huống khẩn cấp chính xác và hiệu quả.

Điều dưỡng sản – nhi

Điều dưỡng viên sản – nhi có nhiệm vụ hỗ trợ quá trình sinh nở, theo dõi sau sinh, chăm sóc trẻ sơ sinh. Đồng thời, họ sẽ tư vấn cho người mẹ và gia đình về dinh dưỡng, tiêm chủng và phát triển toàn diện cho trẻ nhỏ. Đối tượng chăm sóc chính của điều dưỡng viên sản – nhi chính là các sản phụ, trẻ sơ sinh và trẻ em. Do đó, họ cần luôn nhẹ nhàng, ân cần và kiên nhẫn với người bệnh.

Điều dưỡng tâm thần

Những đối tượng rối loạn tâm lý và tâm thần sẽ được điều dưỡng tâm thần chuyên chăm sóc. Họ có thể bị trầm cảm, tâm thần phân liệt, lo âu,… và điều dưỡng tâm thần cần giúp bệnh nhân ổn định tâm lý, kiểm soát hành vi và phục hồi chức năng xã hội. Công việc của điều dưỡng tâm thần không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ bằng thuốc mà còn cần có sự thấu hiểu và kỹ năng giao tiếp tinh tế trong lĩnh vực đặc thù.

Điều dưỡng cộng đồng

Nhiệm vụ của điều dưỡng cộng đồng không chỉ chữa bệnh mà còn phòng bệnh và nâng cao nhận thức y tế cho người dân. Họ sẽ hướng đến chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng tại các trạm y tế xã, trung tâm y tế, tổ chức y tế cộng đồng… Theo đó, các điều dưỡng cộng đồng sẽ thực hiện các công việc như tư vấn dinh dưỡng, tiêm chủng, giáo dục sức khỏe cũng như chăm sóc tại nhà cho bệnh nhân.

Điều dưỡng lão khoa

Để trở thành một điều dưỡng lão khoa giỏi đòi hỏi bạn phải có sự kiên trì, chu đáo và kỹ năng chăm sóc dài hạn. Bởi đối tượng bệnh nhân chăm sóc chính của họ là những người cao tuổi. Nhóm bệnh nhân này thường mắc rất nhiều bệnh mãn tính và suy giảm chức năng. Chính vì vậy, các điều dưỡng lão khoa sẽ hỗ trợ bệnh nhân trong sinh hoạt hằng ngày, theo dõi sức khỏe, quản lý thuốc.

Điều dưỡng hồi sức sơ sinh

Điều dưỡng hồi sức sơ sinh chuyên chăm sóc các sóc trẻ sơ sinh có tình trạng đặc biệt như sinh non, nhẹ cân, bệnh lý hô hấp, nhiễm trùng sơ sinh… Do đó, họ cần có kỹ năng chuyên sâu và sự cẩn trọng tuyệt đối khi làm việc. Các điều dưỡng hồi sức sơ sinh có nhiệm vụ theo dõi liên tục các dấu hiệu sống, hỗ trợ hô hấp, nuôi ăn qua ống, đồng thời chăm sóc toàn diện cho trẻ trong lồng kính.

Điều dưỡng hành chính/Quản lý điều dưỡng

Những điều dưỡng có nhiều kinh nghiệm và thực hiện quản lý hoạt động chuyên môn trong ngành sẽ đảm nhận công việc này. Công việc này cần có năng lực lãnh đạo, giao tiếp tốt và hiểu biết sâu về hệ thống y tế. Nhiệm vụ chính của họ là lập kế hoạch công việc, giám sát nhân sự, đánh giá chất lượng chăm sóc và đào tạo điều dưỡng viên mới.

Môi trường làm việc của điều dưỡng viên

Phía trên chúng ta đã thấy công việc của điều dưỡng viên rất đa dạng. Do đó, môi trường làm việc của họ cũng rất linh hoạt, tùy thuộc vào chuyên ngành, vị trí công tác của mỗi người. Dưới đây là bảng thống kê chi tiết môi trường làm việc phổ biến cũng như đặc thù và đặc điểm nổi bật để các bạn có thể nắm được:

 Kỹ năng và phẩm chất cần có của điều dưỡng viên

Một điều dưỡng giỏi thì chỉ có kiến thức chuyên môn là chưa đủ, bạn cần có thêm các kỹ năng cũng phẩm chất đạo đức cần thiết trong ngành. Để đáp ứng yêu cầu của nghề nghiệp và mang lại sự chăm sóc tốt nhất cho người bệnh, chúng ta hãy cùng tìm hiểu những kỹ năng và phẩm chất quan trọng mà một điều dưỡng viên cần có ngay dưới đây:

Kỹ năng cần có của điều dưỡng viên

Kỹ năng chuyên môn

• Nắm chắc và thực hiện thành thạo các kỹ thuật điều dưỡng;
• Tuân thù và hiểu rõ các kiến thức về chăm sóc bệnh lý;
• Nắm vững cách sử dụng các thiết bị y tế.

Kỹ năng giao tiếp

• Có khả năng giao tiếp tốt với bệnh nhân, người nhà và đồng nghiệp.
• Thường xuyên thăm hỏi, lắng nghe và đồng cảm với bệnh nhân. Đồng thời nhẹ nhàng giải thích các vấn đề mà bệnh nhân và người nhà thắc mắc sao cho dễ hiểu nhất;
• Với các tình huống nhạy cảm trong môi trường bệnh viện cần tinh tế và biết cách xử lý khéo léo.

Kỹ năng làm việc nhóm

• Phối hợp nhịp nhàng với bác sĩ, kỹ thuật viên và các điều dưỡng khác để đạt hiệu quả điều trị cao nhất cho bệnh nhân;
• Chủ động hỗ trợ đồng nghiệp và chia sẻ các kiến thức mới cùng đồng nghiệp;
• Có khả năng làm việc theo nhóm để nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh.

Kỹ năng xử lý tình huống

• Khi gặp các trường hợp khẩn cấp, cần có phản xạ và ứng phó nhanh, kịp thời;
• Có khả năng đánh giá tình tình cũng như đưa ra các quyết định phù hợp với từng hoàn cảnh lâm sàng;
• Với các áp lực và tình huống nguy hiểm, nhạy cảm cần luôn giữ bình tĩnh và kiểm soát tốt cảm xúc của bản thân.

Kỹ năng quản lý thời gian và công việc

• Có khả năng sắp xếp công việc và thời gian hợp lý trong ca trực;
• Ghi chép hồ sơ bệnh án, theo dõi y lệnh và chăm sóc người bệnh đúng quy trình;
• Thực hiện công việc một cách chính xác, tránh sai sót vì có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.

Phẩm chất cần có của điều dưỡng viên

Tận tâm và trách nhiệm

• Luôn đặt sức khỏe và tính mạng của người bệnh lên hàng đầu;
• Với những ca bệnh nặng, bệnh truyền nhiễm,… không chối đẩy trách nhiệm, luôn sẵn sàng phụ vụ, không ngại khó, ngại khổ khi chăm sóc bệnh nhân ở mọi hoàn cảnh.

Thái độ ân cần, nhẹ nhàng

• Luôn tươi cười, niềm nở, giao tiếp tôn trọng với bệnh nhân và người nhà của họ;
• Thường xuyên động viên bệnh nhân để họ an tâm và nhanh chóng hồi phục;
• Thực hiện công việc chuyên nghiệp, đúng quy trình để tạo niềm tin cho người bệnh trong quá trình điều, giúp họ hợp tác trong từng khâu chăm sóc.

Kiên nhẫn và tỉ mỉ

• Ngành Y có liên quan trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh nên luôn cần cẩn thận trong từng thao tác. Có như vậy mới tráng được sai sót có thể xảy ra;
• Với những bệnh nhân là người già, trẻ nhỏ hay người mắc bệnh tâm thần cần luôn nhẹ nhàng, kiên nhẫn chăm sóc.

Trung thực và đạo đức nghề nghiệp

• Khi mắc sai sót cần chủ động nhận lỗi và quyết tâm khắc phục;
• Không gian dối trong công việc, không che giấu sai sót của bản thân vì không những ảnh hưởng đến đồng nghiệp mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người bệnh;
• Luôn tôn trọng và giữ kín thông tin cá nhân của người bệnh, đồng thời tuân thủ tuyệt đối quy định nghề nghiệp.

Tinh thần học hỏi và cầu tiến

• Luôn chủ động cập nhật các kiến thức mới trong ngành thông qua sách báo, truyền thông, các khóa học,…
• Chủ động nâng cao năng lực mọi lúc, mọi nơi từ những thực tế lâm sàng hay từ những đồng nghiệp trong cơ sở.

Cơ hội nghề nghiệp trong ngành điều dưỡng

Trong hệ thống y tế, ngành điều dưỡng là một trong những ngành có nhu cầu tuyển dụng cao và ổn định tại nhiều quốc gia. Theo đó, các điều dưỡng viên có thể làm việc ở nhiều vị trí trong nhiều môi trường khác nhau như bệnh viện, phòng khám, trạm y tế, viện dưỡng lão, tổ chức y tế cộng đồng, làm việc tại nhà,… Đặc biệt, trong những năm gần đây, các chuyên ngành như hồi sức cấp cứu, điều dưỡng phẫu thuật, điều dưỡng tâm thần đang rất được ưa chuộng và phát triển. Điều này giúp mở rộng cơ hội nghề nghiệp cho các điều dưỡng viên trong tương lai.

Đặc biệt, các bạn không chỉ có nhiều cơ hội làm việc trong nước mà còn có thể phát triển ở nước ngoài. Một số quốc gia luôn có nhu cầu tuyển dụng điều dưỡng cao có thể kể đến như Nhật Bản, Đức, Úc, Canada,… Điều dưỡng viên tại các nước này có mức thu nhập hấp dẫn và được hưởng rất nhiều chế độ đãi ngộ tốt. Đây chính là cơ hội lớn dành cho những bạn trẻ muốn trải nghiệm môi trường làm việc quốc tế cũng như nâng cao kỹ năng của bản thân.

Có thể thấy, ngành điều dưỡng không chỉ giúp bạn có công việc ổn định mà còn có thể phát triển nghề nghiệp theo nhiều hướng đã dạng khác nhau. Chính vì vậy, nếu bạn có tinh thần cầu tiến, ham học hỏi, không ngừng nâng cao kỹ năng và kiến thức thì tương lai của bạn sẽ gặt hái được rất nhiều thành công trong ngành.

Thông qua bài viết trên, Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch đã cung cấp toàn bộ thông tin chi tiết nhằm giải đáp cho câu hỏi “ngành điều dưỡng làm những công việc gì?”. Hy vọng qua đây, các bạn có thể hiểu rõ những nhiệm vụ này và trân trọng hơn những công việc và cống hiến của các điều dưỡng viên trong quá trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng.